SANS SOUCI: FOUR FACES OF OMARSKA
Omarska to położony niedaleko Banja Luki (w serbskiej części Bośni i Hercegowiny) kompleks przemysłowy, założony w socjalistycznej Jugosławii. Funkcjonował wtedy jako kopalnia rud żelaza. Na początku wojny na Bałkanach w latach 90. XX wieku siły bośniackich Serbów przekształciły to miejsce w obóz koncentracyjny dla ludności nie-serbskiej i więźniów politycznych. W 2004 roku większościowym właścicielem kopalni został transnarodowy koncern ArcelorMittal (największy na świecie producent stali), który wznowił jej funkcjonowanie. Dzisiaj, 25 lat po zamknięciu obozu, Omarska jest miejscem współistnienia żywych i umarłych, ofiar tortur i ich katów, masowych grobów i produkcji przemysłowej.
ArcelorMittel stosuje dyskryminujące praktyki wobec pracowników nieserbskich, powtarzając tym samym politykę czystek etnicznych stosowanych w czasie wojny. Koncern bierze też udział w polityce negowania istnienia obozu w Omarsce, czego dowodem jest decyzja o uniemożliwieniu powstania centrum pamięci ofiar. To przykład współpracy transnarodowego kapitału z lokalnymi nacjonalistycznymi władzami w celu „normalizacji” teraźniejszości przez wyparcie przeszłych zbrodni. Globalny kapitał przykrywa miejsca traumy, czyniąc je niewidzialnymi i nieistotnymi.
W listopadzie 2001 r. w Północnym Afganistanie, w pobliżu fortu Qaala Zeini tysiące talibańskich bojowników załadowano do ciężarówek i umieszczono w zapieczętowanych kontenerach. Podczas kilkudniowego przejazdu przez pustynię do więzienia Szeberghan byli w nich trzymani bez jedzenia i wody. Kiedy zaczęli błagać o tlen, współpracujący z Armią Stanów Zjednoczonych żołnierze Northern Alliance otworzyli ogień do kontenerów, „aby zrobić otwory, przez które do środka mogło dostać się powietrze”. Ocalałych więźniów rozstrzelano na rynku w Dasht-i-Leili i pośpiesznie pochowano w zbiorowych grobach.
Milica Tomić bada warunki, w jakich doszło do oddania strzałów do stalowego kontenera. W różnych krajach powstają odmienne scenariusze tych okoliczności, a śledzenie historii każdego przedmiotu i uczestnika zaangażowanego w rekonstrukcję wydarzenia tworzy lokalną sieć powiązań między ludźmi i rzeczami. Jest to sieć odniesień i wzajemnych relacji ukazująca lokalne, będące źródłem przemocy, struktury władzy wojskowej, gospodarczej i politycznej. Jednocześnie rekonstrukcja ujawnia, w jaki sposób struktury te uczestniczą w globalnej polityce wojny z terroryzmem. Zanim The Container stanie się obiektem estetycznym i zostanie wystawiony na pokaz, przechodzi zatem proces rekonstrukcji, stając się narzędziem zakreślającym geopolityczny krajobraz współczesnej wojny.
The Container zrealizowano jak dotąd w Belgradzie (2004 i 2006), podczas Biennale w Sydney (2006) i Międzynarodowego Biennale w Giumri w Armenii (2008), a także w ramach wystawy Expanded Cinema 3 — Mocumentary: Reality Is Not Enough w Moskiewskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MMOMA, 2013).