
Turbofolk to styl muzyczny, który powstał w latach 80. XX wieku w krajach byłej Jugosławii. Wywodzi się z muzyki ludowej, która stopniowo ulegała wpływom dance i techno. Czerpie także z wpływów orientalnych – tureckich i arabskich. Swoją największą popularność turbofolk zyskał w latach 90., podczas wojny na Bałkanach, był wówczas nośnikiem idei nacjonalistycznych. Obecnie – choć ignorowany przez oficjalną politykę kulturalną i coraz rzadziej słyszany w programach radiowych i telewizyjnych – nadal jest bardzo popularny. Słychać go w dzwonkach telefonów komórkowych, jest też obecny w stylu życia nowych elit. Spektakl Turbofolk próbuje odpowiedzieć na pytanie, skąd wzięła się fascynacja tą muzyką i dlaczego wciąż tak dużo osób, zwłaszcza młode pokolenie, się nią inspiruje. Czy współczesny renesans turbofolku jest znakiem duchowego upadku? Jak w kulturze masowej splata się to, co estetyczne, i to, co polityczne, kicz i przemoc?
premiera: 31.05.2008, Chorwacki Teatr Narodowy w Rijece
Oliver Frljić urodził się w 1976 r. w Travniku na terenie dzisiejszej Bośni i Hercegowiny. Jego matka jest pochodzenia serbskiego, ojciec – chorwackiego. Rodzina po rozpadzie Jugosławii zamieszkała w Chorwacji. Frljić studiował filozofię i religioznawstwo, a następnie reżyserię teatralną na Akademii Sztuk Dramatycznych w Zagrzebiu. W latach 2014–2016 był dyrektorem Teatru Narodowego w Rijece, ze stanowiska zrezygnował w proteście przeciwko państwowej polityce historyczno- -kulturalnej. W swoich spektaklach zajmuje się zaniedbanymi obszarami pamięci historycznej Bałkanów, porusza tematy nacjonalistycznych i religijnych fanatyzmów, zbiorowych i rodzinnych traum, splątanych genealogii, nienawiści. Reżyser jest przedstawicielem teatru krytycznego, jak sam mówi – politycznego. Zderzając z sobą różne języki estetyczne, porusza się na pograniczu prowokacji i ironii, odważnie reinterpretuje klasyczne teksty europejskiego teatru, ujawnia niewygodne tematy i czyni teatr miejscem konfliktu, zmuszającym widza do konfrontacji z własnymi oczekiwaniami i rewizji stereotypów kształtujących jego myślenie. Frljić często krytykuje także samą instytucję teatru (nie pomijając siebie jako jej przedstawiciela i beneficjenta) i dostrzega ograniczenia, które system nakłada na metody pracy i podejmowane przez twórców tematy.
Oliver Frljić jest autorem wielu nagradzanych spektakli, realizowanychw niemal wszystkich krajach byłej Jugosławii, a także w Niemczech czy Austrii (w Monachium, Berlinie, Düsseldorfie i Graz), pokazywanych na takich festiwalach, jak Mess w Sarajewie, BITEF w Belgradzie, Dubrovnik Summer Festival, EX Ponto w Lublanie, Wiener Festwochen. W Polsce prezentował swoje prace wielokrotnie na festiwalach: Kontakt w Toruniu, Dialog we Wrocławiu, Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy. Z polskimi aktorami pracował dwukrotnie: w Narodowym Starym Teatrze w 2013 r. (premiera została odwołana przez dyrektora teatru Jana Klatę) i w Teatrze Powszechnym w Warszawie, w którym w 2017 r. wystawił spektakl Klątwa inspirowany dramatem Stanisława Wyspiańskiego.
Reżyseria: Oliver Frljić
Dramaturg: Borut Šeparović
Scenografia: Oliver Frljić i Borut Šeparović
Kostiumy: Modni studio Artiđana
Muzyka: Oliver Frljić
Projekt oświetlenia: Boris Blidar
Obsada: Olivera Baljak, Dražen Mikulić, Jasmin Mekić, Rosanna Bubola, Marija Tadić, Nikola Nedić, Dean Krivacić, Tena A. Torjanac, Giuseppe Nicodemo
Inspicjent: Jolanda Pahor